با آغاز بارش‌ها خیلی‌ها غافلگیر شدند؛ هم آنهایی که انتظار بارش باران با این شدت را نداشتند، هم آنهایی که شهر و دیارشان سفیدپوش شد و هم آنهایی که از این نعمت بی‌نصیب ماندند. درست است که کارشناسان، ذات برخی از استان‌های کشور را خشک و کم‌بارش توصیف می‌کنند اما در همین استان‌ها هم خشکسالی کمرشکن شده است. درواقع آماری که درباره خشکسالی ارائه می‌شود نشان می‌دهد که در برخی استان‌های خشک، نسبت به سال‌های گذشته خیلی کمتر باران باریده و ساکنان آنها را با مشکلات جدی روبه‌رو کرده است. یادمان نرود که شهریورماه همین امسال بود که طاقت بسیاری افراد از کم‌آبی و رخداد خشکسالی طاق شد. بنابراین مسئولان نباید یادشان برود که خشکسالی همین نزدیکی‌هاست و باید راهکارهای علمی مقابله با آن هرچه سریع‌تر اجرایی شود.
دشت‌های شرق کشور در انتظار باران
با وجود استقرار پدیده جوی کم‌فشار در کشور، دشت‌های استان‌های شرقی در انتظار باران خشکیدند و این باعث شد که خشکسالی اصلی‌ترین چالش این استان‌ها شود. در اکثر استان‌های شرقی که بیشترین و گسترده‌ترین عرصه‌های بیابانی و خشک کشور را نیز دربرگرفته‌اند متوسط بارندگی به‌شدت کاهش یافته است؛ با وجود این حتی متوسط بلندمدت بارندگی در حالت عادی در این استان‌ها از مناطق دیگر کشور بسیار کمتر است و درحقیقت جزو مناطق کم‌باران محسوب می‌شوند. کاهش شدید سطح آب‌های زیرزمینی و خطر فرونشست دشت‌ها به‌دلیل تخریب تدریجی منابع آب‌زیرزمینی پدیده‌ای است که در اغلب استان‌های شرقی مسئله‌ای رایج است.خراسان‌رضوی یکی از استان‌هایی است که طبق آمار همچنان با روند نزولی بارندگی مواجه است و در سال‌جاری طبق آخرین آمار، بارندگی در این استان در مقایسه با سال قبل 24درصد کاهش داشته است. تاثیر مستقیم کاهش باران بر تولید در روستاها موجب شده است که برخی از روستاها به‌خصوص در تفت و مهریز خالی از سکنه شوند و نیمی از روستاها نیز با مشکل کم‌آبی مواجه باشند که نتیجه‌ای جز مهاجرت به شهرها نداشته است.
کرمان که عنوان بزرگ‌ترین استان کشور را با خود یدک می‌کشد نیز سال‌جاری چهاردهمین سال کم‌آبی خود را پشت سر گذاشته است. هرچند که طبق اعلام هواشناسی میزان متوسط کوتاه‌مدت بارندگی در این استان طی سال گذشته افزایش یافت اما کرمان همچنان منتظر بارش باران است.
خراسان شمالی نیز طی سال‌جاری با کاهش 2درصدی بارندگی مواجه بوده است و کارشناسان کشاورزی نیز در این استان نسبت به بروز مشکل در آینده نزدیک در این بخش هشدار می‌دهند.
مهمانی ریزگردها به جای قطرات باران
از سوی دیگر نباریدن باران و برف تبعات جدیدی نیز در شرق کشور به جای گذاشته که طی سال‌های اخیر به‌خوبی خود را نمایان کرده است. روزگاری بحث توفان‌های شن مختص برخی مناطق سیستان بود اما بحث توفان‌های شن و ریزگردها با منشأ داخلی در شرق کشور هم‌اکنون به واقعیتی انکارناپذیر تبدیل شده که به‌ویژه استان‌های یزد و کرمان و خراسان‌جنوبی را نیز تحت‌تأثیر خود قرار داده است.
خوزستان، کمتر از سال پیش
آمار سازمان هواشناسی نشان می‌دهد که یزد بین استان‌های کشور کمترین بهره را از بارندگی برده است؛ نزدیک به 1/1میلی‌متر در سطح کل استان؛ این درحالی است که آمار فقط در خوزستان کاهش بارندگی نسبت به دو ره مشابه در سال گذشته را نشان می‌دهد. به‌عبارت دیگر خوزستان در همین موقع از سال پیش 4 /15میلی‌متر بارندگی داشته اما امسال این میزان به 4 /14میلی‌متر رسیده است. یکی دیگر از استان‌هایی که بارندگی کمی داشته، فارس است. مردم شیراز باوجود استقرار پدیده‌های اخیر توقع بیشتری داشته‌اند.
سیستم هوانمای پیش‌بینی در تبریز
برای نخستین‌بار در کشور، بهره‌برداری از سیستم هوانمای پیش‌بینی در تبریز به بهره‌برداری رسید. به گزارش فارس به نقل از روابط عمومی هواشناسی آذربایجان‌شرقی، سیستم هوانمای پیش‌بینی اداره کل هواشناسی استان آذربایجان‌شرقی در محل بالای تپه ایستگاه هواشناسی شرق تبریز در محدوده داخل اداره‌کل، روی دکلی به ارتفاع 12متر که ارتفاع کلی یک‌هزار و 520متر از سطح دریاست، نصب و با حضور مقامات استانی مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
این سیستم که برای نخستین‌بار در کشور نصب و راه‌اندازی شده، پیش‌بینی هوای استان و به‌خصوص کلانشهر تبریز را از ساعت 12محلی به مدت 24ساعت از طریق تابلوهای الکترونیکی که با پانل خورشیدی شارژ می‌شود، برای عموم شهروندان منطقه اعلام می‌کند. چراغ قرمز نشانگر پیش‌بینی بارش برف، چراغ سبز نشانگر پیش‌بینی بارش باران، چراغ زرد نشانگر پیش‌بینی هوای مه‌آلود (بدون بارندگی) و چراغ آبی نشانگر هوای صاف و آفتابی است.
سرمای زودرس تاوان دارد
برخی از روستاییان الموت قزوین چندی پیش گفتند که پس از قطع برق در اثر بارش‌های جوی با روابط عمومی و اداره حوادث برق منطقه‌ای تماس گرفته‌اند اما پاسخ درستی دریافت نکرده‌اند. این در حالی بوده که حداقل 25روستا در دوره دوم بارش‌های پاییزی برف برقشان قطع شده و 80روستا امکان تردد برایشان میسر نبوده است.هرساله در استان گلستان تعدادی از افراد به‌خاطر ریزش پل و گرفتار شدن در سیل جان خود را از دست می‌دهند. بسیاری از این مشکلات به‌خاطر پل‌های غیراستاندارد و غیرمستحکم روی رودخانه‌هاست. علاوه بر این در روز 26آبان در روستای شامکان سبزوار نیز یک‌نفر هنگام عبور از کال (زمین شکافته) با خودرویش به‌خاطر عدم‌وجود پل مناسب با مشکل مواجه شد و پس از پیاده‌شدن از خودرو گرفتار سیل شده و جان خود را از دست داد.به گزارش روابط عمومی برق منطقه‌ای مازندران، در پی بارش شدید برف در مناطق غرب استان مازندران از رامسر تا آمل، بخشی از خطوط فوق توزیع و شبکه‌های توزیع منطقه دچار آسیب و قطع برق شدند که به‌خاطر فرسودگی شبکه رخ داد.
حیوانات به شهرهاآمدند
با آغاز بارش برف در برخی استان‌ها پرندگان و حیوانات وحشی گرسنه برای یافتن غذا به حاشیه شهر آمده یا گاهی حتی تا خانه برخی از روستاییان نزدیک شدند. به‌طور نمونه برف اخیر تمامی سطح زیستگاه‌های اطراف اراک را پوشاند و همین موضوع باعث شد تا تأمین غذا برای حیوانات سخت شود. سرما و برودت هوا نیز مزید بر علت شده و پرندگان و حیوانات وحشی ناگزیر به سکونتگاه انسانی نزدیک شدند. امیر انصاری، مدیرکل اداره حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی از مردم مناطق شهری و روستایی شهرستان اراک درخواست کرد که هنگام بارش برف درصورت امکان با دانه‌پاشی و قرار دادن مواد غذایی، به حیوانات پناهجو کمک کنند. وی اضافه کرد: شکار یا زنده‌گیری حیوانات وحشی بدون پروانه صید جرم است و مردم درصورت مشاهده هرگونه تخلف، مراتب را به سرعت به نزدیک‌ترین اداره محیط زیست اطلاع دهند.ایرج شیارکار، سرپرست جهادکشاورزی آستارا نیز به فارس گفت: به‌دنبال بارش برف در مناطق جنگلی آستارا یک قلاده خرس وحشی برای تأمین غذای خود به احشام یک خانواده عشایر در روستای لاتون حمله کرد.
وی همچنین با اشاره به ارتفاع 2 تا3متری برف در مناطق اطراف آبشار لاتون هرگونه شایعات تلف‌شدن صدها رأس دام را در این مناطق تکذیب کرد و اظهار داشت: تعداد گوسفندانی که در این بارش بی‌سابقه و زودهنگام برف تلف شده‌اند کمتر از 10رأس است که تمام آنها از دام‌های ضعیف گله بودند.
میوه‌ها یخ زدند
خسارت باغ‌های خرمالو در بسیاری از روستاهای قزوین بسیار زیاد بوده است. در مجموع بیشترین خسارت وارد شده به 30درصد از باغات در روستاهای سفیدآب، یارود، پرچه کوه، قسطین ناحیه، فشک، رشکین، ویار، هیر، جوینک، سفرین، کاراندچال و کلین گزارش شده است. برف سبب شکسته شدن شاخه‌های بسیاری از درختان از جمله درختان زینتی شهر مرند شد. برخی درختان زینتی مثل اقاقیای مجنون درصورتی که بلافاصله پس از بارش برف تکان داده نشوند و برفشان ریخته نشود دچار شکستگی می‌شوند.به‌علت سرما و بارش برف در روستای طامه، گلابی و انگور در باغ‌های شهرستان طامه در نظنز یخ زد.
شروع زودهنگام فصل سرما، بخشی از محصول انار باغداران قمی را از بین برد.برف و سرمای زودرس اخیر به باغ‌های این شهرستان بیش از 28میلیارد و 710 میلیون ریال خسارت وارد کرده است.تعداد درختان خسارت دیده بر اثر بارش برف بیش از 32هزار و 900 اصله اعلام شده است که عمده درختان آسیب دیده شامل درختان سیب، گردو و زردآلو بوده‌اند.بارش برف وسرمای بیش از حد چند روز اخیر در بخش لاریجان بیش از 5 میلیارد ریال به باغ‌های میوه این بخش خسارت وارد کرد. به‌عبارتی بارش سنگین برف و سرمای بیش از حد در چند روز گذشته در بخش کوهستانی لاریجان آمل باعث شد تا بیش از 30 هکتار از درختان گردو، گیلاس و آلوچه از 20 تا 80 درصد خسارت ببیند. باغ‌های شهرستان املش حدودا ۱۰تا ۱۲تن در هکتار محصول سردرختی دارند که تا پیش از بارش برف فقط ۲۰درصد کشاورزان توانستند نسبت به برداشت محصول اقدام کنند و بقیه محصول همچنان باقی ماندند و آسیب دیدند. مدیر جهاد کشاورزی املش در این باره گفت: این خسارت در ۳۰سال اخیر بی‌سابقه بوده است. افت شدید دما و بارش برف موجب وارد شدن خسارات قابل توجه به باغ‌های میوه‌های هسته‌دار از قبیل هلو، شلیل، آلو و شفتالو مشگین‌شهر شد.
